درس زیست‌شناسی یکی از دروس مهم و به‌شدت تاثیرگذار در کنکور علوم تجربی است. این درس ضریب 12 دارد که می‌تواند در جابجا کردن رتبه شما تاثیر زیادی داشته باشد. بخشی از مهم‌ترین تست‌ها مربوط به زیست گیاهی می‌شود، پس نیاز است که روش مطالعه زیست گیاهی را به‌خوبی بدانید، زیرا که بسیاری از افراد به‌سادگی از آن عبور کرده و این مبحث مهم را حذف می‌کنند.
در این مقاله از حرفه ای یا ما به روش مطالعه زیست گیاهی خواهیم پرداخت. توصیه میکنیم این مطلب را تا انتها دنبال کنید تا بتوانید حتی در مدت کم تا آزمون، قادر به مطالعه کامل این درس باشید.
مطالعه زیست گیاهی را از کجا شروع کنم؟
به‌طور‌کلی زیست‌شناسی از مباحث ژنتیک، انسانی، جانوری و گیاهی تشکیل شده است. اکثر افراد علاقه چندانی به مطالعه زیست گیاهی ندارند و بیشتر به مباحث انسانی و جانوری می‌پردازند. پس نیاز است که با روش مطالعه زیست گیاهی آشنا شوید تا در تمام مباحث به تسلط خوبی برسید.
سوالی که پیش می‌آید این است که زیست گیاهی را چگونه مطالعه کنیم؟ ازآنجایی‌که مباحث این درس کاملا بهم مرتبط می‌باشند، بهتر است کتاب‌های پایه دهم تا دوازدهم مطالعه شود تا از پایه با مبحث گیاهان آشنا شوید. مطالب را باید از یاخته گیاهی و فرایندهای یاخته‌ای شروع کنید و نهایتا به رفتارهای گیاهان در محیط برسید.
میزان سوال و درصد زیست‌گیاهی
از حدود 50 تست درس زیست شناسی، می‌توان گفت 10 الی 12 سوال مربوط به زیست گیاهی می‌شود. پس نباید این مبحث را حذف کرد یا نادیده گرفت. علاقه نداشتن برخی افراد به این مبحث به‌دلیل ندانستن روش مطالعه زیست گیاهی میباشد.
روش مطالعه زیست گیاهی برای کنکور
روش مطالعه زیست گیاهی برای کنکور را از کتاب درسی می‌توان به شکل زیر خواند:
کتاب پایه دهم:
فصل 6 و 7 هر دو دارای 3 گفتارند که فصل 6 از یاخته تا گیاه است که شامل موارد زیر است:
- ویژگی‌های یاخته‌ی گیاهی؛
- سامانه‌ی بافتی؛
- ساختار گیاهان.
فصل 7 جذب و انتقال مواد در گیاهان شامل:
- تغذیه گیاهی؛
- جانداران موثر در تغذیه گیاهی؛
- انتقال مواد در گیاهان.
کتاب پایه یازدهم:
فصل 8 تولید مثل نهاندانگان شامل:
- گفتار‌های تولید مثل غیرجنسی؛
- تولیدمثل جنسی؛
- از یاخته تخم تا گیاه.
فصل 9 پاسخ گیاهان به محرک‌ها شامل:
- تنظیم‌کننده‌های رشد در گیاهان؛
- پاسخ به محیط.
کتاب پایه دوازدهم:
فصل 5 از ماده به انرژی و فصل 6 از انرژی به ماده که سوالات این دو فصل به‌صورت ترکیبی در آزمون می‌آید.
اولویتبندی مباحث زیست گیاهی برای مطالعه
از روش مطالعه زیست گیاهی می‌توان اولویت بندی را لحاظ کرد. این روش کمک می‌کند که به‌ترتیب مطالب را مورد بررسی قرار دهید. این اولویت‌ها شامل موارد نوشته شده در پایین است:
- یاخته گیاهی و اندامک های اختصاصی مانند کریچه و سبزدیسه ( زیست دهم و دوازدهم)
- چرخه یاخته‌ای (زیست یازدهم)
- بافت‌های گیاهی (زیست دهم)
- تولیدمثل در گیاهان (زیست یازدهم)
- انواع رشد در گیاهان (زیست دهم)
- جذب و انتقال مواد در گیاهان (زیست دهم)
- پاسخ گیاهان به محرک‌ها (زیست یازدهم)
- سازش گیاهان با محیط (زیست دهم)
بهترین منبع درسی
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، بهترین منبع برای مطالعه زیست گیاهی، همان کتاب درسی است که در اختیار دارید و نیاز به خرید کتب گوناگون نیست. در کنار مطالعه هر مبحث حتما تستهای آن قسمت را کار کنید و اگر در بخشی از آن دچار مشکل شدید، به بررسی و تجزیه‌و‌تحلیل آن بپردازید. بعد از تسلط کامل به هر فصل، وارد مبحث بعدی شوید.
اهمیت شکل‌ها و فعالیت‌های کتاب درسی
طراحان سوال علاقه زیادی به شکل‌های کتاب دارند و همیشه از آن‌ها در آزمون استفاده می‌کنند. اشکال مربوط به ساختار گیاهان بسیار مورد توجه آن‌ها است؛ اما فعالیت‌های موجود درکتاب، از نکات بسیار مهمی برخوردار است که باید به‌دقت بررسی شوند. نکات را استخراج کنید و درون کتاب درسی بنویسید. این کار را همزمان با تست زدن آن بخش می‌توانید انجام دهید.
مراحل یادگیری سریع مطالب
در روش مطالعه زیست گیاهی برای سریع‌تر درک کردن مباحث آن، نکات زیر اهمیت فراوانی دارند:
- روزنامه‌وار خواندن:
ابتدا براساس اولویتبندی که در بالا اشاره شد، به‌صورت روزنامه‌وار هر فصل را بخوانید تا موضوع کلی فصل را درک کنید.
- سوال درآوردن از متن کتاب:
در مرحله بعد متن کتاب را دوباره بخوانید و از بخش‌هایی که فکر می‌کنید مهم هستند، سوال مطرح کنید. ترجیحا می‌توانید سوالات را در یک طرف برگه نوشته و در پشت آن جواب را بنویسید.
- درست کردن نمودار درختی:
در مقاله جامع ترین و پربازده ترین روش مطالعه زیست شناسی کنکور به ساخت نمودار درختی اشاره کرده‌ایم. این نمودار روابط تصویری است که از یک گره یا تنه تشکیل می‌شود. در واقع آن تنه، یک مساله میباشد که باید حل شود. یا حتی می‌تواند یک ایده‌ای باشد که در حال تجزیه و تحلیل آن هستید. پاسخ‌های این گره یا راه‌حل به‌صورت شاخه دیگری از اطراف تنه خارج می‌شوند که با ادامه این روند یک نمودار درختی به‌وجود می‌آید.
زمانی که شروع به ترسیم این نمودار می‌کنید، ابتدا یک دید وسیع و کلی نسبت به مطالب دارید و وقتی‌که شاخ و برگ به آن اضافه کنید، تمرکز شما افزایش می‌یابد؛ چونکه در آن مطلب ریز می‌شوید و وارد جزئیات آن مساله خواهید شد.
این نمودار به شما کمک می‌کند که اطلاعات را به‌خوبی به ذهن بسپارید و در مواقعی که زمان کمی تا آزمون وجود دارد، می‌توانید آن را مرور کنید و با آمادگی کامل سر جلسه آزمون بروید.
بهترین منابع تستی
ابتدا تستهای مربوط به هر فصل را انجام دهید تا به‌طور کامل با آن فصل آشنا شوید و بر آن تسلط کافی پیدا کنید. سپس برای یادگیری بهتر و حل سوالات ترکیبی، می‌توانید از سوالات آزمون‌های سراسری سال‌های گذشته و آزمون‌های آزمایشی استفاده کنید.
در ضمن در آزمون بهتر است اول به‌سراغ سوالات آسان‌تر بروید و با رعایت زمان آن، در نهایت به سوالات دشوارتر پاسخ دهید.
آیا می‌توان از فصول زیست گیاهی مباحثی را حذف کرد؟
نظر ما اینست که تمام مباحث دروس زیست‌شناسی به‌خصوص زیست‌گیاهی مهم هستند و نباید حذف شوند؛ اما اگر زمان خیلی کمی دارید، می‌توانید در صورت داشتن مشاور با آن مشورت کنید یا اگر مبحثی برای شما خیلی سخت است، آن را حذف کنید.
استفاده از کتاب‌های کمک آموزشی
کتاب کمک آموزشی را می‌توان بعد از مطالعه کتاب درسی خواند و کاملا اختیاری است. براساس روش مطالعه زیست گیاهی که در این مقاله ذکر شد، می‌توانید پیش بروید. تفاوت کتاب کمک آموزشی با درسی اینست که مطالب را دسته‌بندی کرده و بعد از هر فصل تستهای مربوط به‌آن بخش را آورده تا دسترسی شما به مطالب سریع‌تر و راحت‌تر شود.
جمع‌بندی
در این مقاله روش مطالعه زیست گیاهی را بررسی کردیم. بهترین منبع برای مطالعه این درس، ابتدا کتاب درسی شما میباشد که بعد از بررسی متن هر مبحث باید تست مربوط به آن را بزنید و این عمل بهتر است براساس اولویتبندی گفته‌شده انجام شود.
از سوالات کنکور سال‌های قبل استفاده کنید تا با سوالات ترکیبی و سخت آشنا شوید. برای اینکه مطالب را سریع‌تر یاد بگیرید، بهتر است سوال از متن درس طرح کنید و در نهایت نمودار درختی ایجاد کنید تا در زمانی که نزدیک به آزمون است، بتوانید با مرور آن تسلط خود را به سوالات افزایش دهید.
کتب درسی از پایه دهم تا دوازدهم را براساس اولویتبندی گفته‌شده مطالعه کنید. این مقاله به شما کمک می‌کند که بدون هیچ مشکلی در زمانی کوتاه برای آزمون زیست گیاهی آماده شوید.
