شاید برای شما نیز این سوال مطرح شده باشد که المپیاد ریاضی چیست و چگونه برگزار میشود؟ زنگ ریاضی برای خیلیها یادآور سوالات سخت و پیچیده است، اما در این میان همیشه گروهی از دانشآموزان هستند که برای این سوالات سخت و پیچیده به قول معروف سرشان درد میکند و علاقه و استعداد خاصی در ریاضی دارند.
برای این گروه از دانشآموزان حل مسائل کتاب و مدرسه مثل آب خوردن است و همیشه تشنه یادگیری مسائل و راه حلهای جدید هستند. شرکت در المپیاد ریاضی برای این گروه از دانشآموزان حکم یک معرکه عملی را دارد که به دوستان رقیب خود نشان دهند که چقدر از قافله ریاضی جلو هستند.
حرفه ای یا قصد دارد در این مقاله تمام اطلاعات مربوط به المپیاد ریاضی از شرایط ثبت نام گرفته تا منابع و مراحل این آزمون به شما شرح دهد. توصیه میکنیم حتما سری به مقاله روش مطالعه ریاضی نیز داشته باشید. با ما همراه باشید:
المپیاد ریاضی چیست؟
المپیاد ریاضی نام یک مسابقه علمی در رابطه با علم ریاضیات است که همه ساله در عرصه جهانی برگزار میشود و دانشآموزان مختلفی از سراسر جهان در این آزمون شرکت میکنند. بزرگترین هدف برگزاری این المپیادها، شناسایی دانشآموزان مستعد و توانمند در زمینه مباحث ریاضی است. علاوه بر آن از دیگر مزایای شرکت در این آزمون میتوان به ارتقای سطحی علمی دانشآموزان شرکت کننده، افزایش سطح اعتماد به نفس آنها و کمک به عبور از آزمون های مختلف تحصیلی مانند کنکور اشاره نمود.
چه کسانی میتوانند در المپیاد ریاضی شرکت کنند؟
- تمامی دانشآموزان مقاطع تحصیلی دهم و یازدهم متوسطه میتوانند در این آزمون شرکت کنند.
- دانشآموزان واجد شرایط میتوانند همزمان در المپیادهای دیگر نیز ثبت نام کنند.
- حضور دانشآموزان پایه دهم در تمام المپیادها به صورت آزمایشی محسوب میشود.
- دانشآموزان پایه دهم که دارای مدال برنز و نقره مسابقات دیگر هستند، برای شرکت مجدد در المپیادها لازم است تمامی مراحل را از ابتدا در سال جاری انجام دهند.
- لازم است در طول تحصیل دوره متوسطه دانشآموز وقفهای رخ نداده باشد و یا دانشآموز ترک تحصیل نکرده باشد.
چگونه در المپیاد ریاضی ثبت نام کنیم؟
برای ثبت نام در المپیاد ریاضی و سایر المپیادهای علمی و دانشآموزی کشور لازم است از طریق سایت my.medu.ir اقدام کنید. لازم به ذکر است نام نویسی این آزمون در فاصله زمانی بین 16 آذر ماه الی 25 آذر انجام میپذیرد.
مراحل برگزاری المپیاد دانش آموزی ریاضی
بر اساس آمار رسمی باشگاه دانشپژوهان سالانه حدود 96000 نفر برای شرکت در المپیاد ریاضی ثبتنام میکنند. در هر مرحله از برگزاری این آزمون تعدادی از این شرکت کننده ها برای مراحل بعد برگزیده میشوند. این آزمون در 4 مرحله برگزار میشود که در ادامه به معرفی آنها پرداختهایم.
مرحله اول
اولین مرحله این آزمون در فصل زمستان برگزار میشود. از میان تمام شرکت کنندگان این آزمون تنها 1500 نفر به مرحله دوم راه پیدا میکنند. اغلب سوالات این مرحله به صورت چهار گزینهای و پاسخ کوتاه میباشد. این مرحله شامل 25 الی 30 است. تسلط کامل به دروس دبیرستان، از شرایط مهم برای موفقیت در مرحله اول است.
مرحله دوم
این مرحله از آزمون المپیاد ریاضی در فصل بهار برگزار میشود و برخلاف سوالات مرحله قبل که چهار گزینهای بودند، تمام سوالات این مرحله تشریحی است. در این مرحله 6 سوال تشریحی طرح میشود و داوطلبان 2 روز مهلت دارند تا به سوالات این مرحله جواب دهند. در این مرحله 40 نفر از شرکت کنندگان پس از کسب امتیازات لازم به مرحله بعدی راه پیدا میکنند.
مرحله سوم
مرحله سوم المپیاد ریاضی که در فصل تابستان برگزار میشود، از مجموعه ای از کلاس های پیشرفته و آزمونهای خاص ریاضی تشکیل شده است. دانشآموزان پس از گذراندن کلاسها و شرکت در آزمونها، بر اساس امتیازات کسب شده مدال طلا، نقره و یا برنز مسابقات را دریافت میکنند. در این مرحله 12 نفر اول مدال طلا میگیرند. 24 نفر دوم مدال نقره و بقیه شرکت کنندگان مدال برنز دریافت میکنند.در پایان این مرحله 6 نفر از کسانی که مدال طلای این المپیاد را دریافت کردهاند به المپیاد جهانی ریاضی راه پیدا میکنند.
مرحله چهارم
المپیاد ریاضی قدیمیترین المپیاد علمی در جهان است که هر ساله در یکی از کشورهای جهان برگزار میشود. در این آزمون معمولا 6 مسئله تشریحی به داوطلبان ارائه میشود که حل تمام این مسائل 42 امتیاز برای این شرکت کنندگان دارد.
منابع المپیاد ریاضی
همانطور که گفته شد این آزمون دارای مراحل مختلفی است که هر مرحله نسبت به مرحله قبل سخت تر است و لازم است داوطلبان علاوه برا منابع دبیرستان، منابع معتبر دیگری که امکان موفقیت آنها را در این مسابقات را بالا ببرد مطالعه کنند.
منابع مرحله اول المپیاد ریاضی
برای موفقیت در مرحله اول المپیاد ریاضی لازم است به درسهای هندسه، جبر، نظریه اعداد و مباحث ترکیبات تسلط کافی داشته باشید. از جمله منابع مفید و معتبر برای این مرحله میتوان به این موارد اشاره کرد:
- مسائل هندسه ایران و جهان نشر دانشپژوهان
- 250 مسئله هندسه
- مسئله هایی در هندسه مسطحه نشر مبتکران
- هندسه مسطحه از انتشارات فاطمی
- الفبای جبر در المپیاد ریاضی نوشته محمد مهدی آذری نشر دانش پژوهان
- مسائل جبر در المپیادهای ریاضی ایران و جهان از انتشارات قلم چی
- تئوری اعداد نوشته مهدی صفا نشر خوشخوان
- 104 مسئله در نظریه اعداد
- برگزیده مسائل نظریه اعداد نشر خوشخوان
- روش هایی ترکیب اعداد نوشته دکتر علیپور
- استراتژیهای حل مسئله نشر مبتکران
منابع مرحله دوم المپیاد ریاضی
همانطور که اشاره شد سوالات این مرحله تشریحی هستند. بنابراین لازم است نوع منابع مورد مطالعه خود را نیز تغییر دهید. جالب است بدانید که در این مرحله حتی شیوه حل مسئله هم امتیاز خاص خود را دارد. برای تسلط به مباحث مربوط به هندسه مطالعه همان منابع مرحله اول کافی است. اما برای درس جبر و مباحث ترکیبات لازم است این کتابها را مطالعه کنید:
- استراتژیهای جبر نشر دانشپژوهان
- برگزیده مسائل جبر و آنالیز نشر فاطمی
- 101 مسئله در جبر
- کارگاه حل مسئله جبر در المپیاد ریاضی نشر مبتکران
- تئوری اعداد
- 104 مسئله نظریه اعداد
- برگزیده مسائل نظریه اعداد از انتشارات خوشخوان
- استراتژیهای حل مسئله نشر مبتکران
منابع مرحله سوم المپیاد ریاضی
مرحله سوم المپیاد ریاضی که به نام دوره تابستانه نیز معروف است، با آزمون های متعددی همراه است که شما علاوه بر مطالعه منابع قبلی به منابع جدیدتری نیز نیاز دارید که بتوانید 10 مرحله آزمون این مرحله را با موفقیت پشت سر بگذارید. برای تکمیل اطلاعات داوطلبان توصیه میشود این منابع نیز مورد مطالعه قرار بگیرد:
- آنالیز ترکیبی عباس ثروتی انتشارات ثروت
- ترکیبات جلد زرد، علیرضا علیپور انتشارات فاطمی
- آشنایی با نظریه اعداد محسن جمالی انتشارات فاطمی
- مقدمه ای بر تئوری اعداد مهدی مصفا انتشارات خوشخوان
- 5+1 فصل در نابرابری نوشته سینا رضایی زارعی انتشارات خوشخوان
- چند جمله از چند جملهای ها نوشته امیر حسین گرزی و سینا رضایی زراعی انتشارات خوشخوان
- معادلات تابعی نوشته محمد جعفری انتشارات خوشخوان
شرایط موفقیت در المپیاد ریاضی
برای موفقیت در المپیاد ریاضی علاوه بر مطالعه منابع معتبر لازم است با مشاوران و کسانی که قبلا این دوره را طی کردهاند مشورت کنید. مشاوران معتبر میتوانند به شما در افزایش کیفیت مطالعه و مدیریت زمان و منابع کمک شایانی نمایند.
مزایای کسب رتبه در المپیاد دانشآموزی ریاضی
- برندگان مدال طلای المپیاد کشوری ریاضی میتوانند بدون نیاز به شرکت در آزمون سراسری در هر رشته و دانشگاه دلخواه به تحصیل بپردازند.
- امکان ادامه تحصیل دارندگان مدال طلای المپیاد در رشته های گروه پزشکی نیز فراهم است.
- به نمره تراز کنکور کسانی که مدال نقره یا برنز این مسابقات را در سطح کشوری کسب کنند نیز 15 درصد افزوده میشود و در رتبه بندی کنکور آنها اعمال میگردد.
- تمامی مدال آوران به عضویت بنیاد ملی نخبگان درمیآیند و میتوانند از مزایای این بنیاد مانند حقوق ماهیانه، تسهیلات مالی و اعتباری وشرکت در همایشهای خاص بهره مند شوند.
- مدال آوران این آزمون خدمت سربازی خود را فقط به صورت گذراندن یک پروژه مربوط به رشته دانشگاهی خود سپری میکنند.
نتیجه گیری
موفقیت در تمام المپیادها، مخصوصا المپیاد ریاضی علاوه بر استعداد و علاقه دانشآموزان، نیاز به تلاش مستمر و استفاده از منابع معتبر توسط داوطلبان نیز دارد. بهتر است در طول مسیر مطالعه برای المپیاد زمان و منابع خود را به خوبی مدیریت کنید. بیشترین حجم مطالعه را به بعد از مرحله اول بسپارید. در مرحله سوم لازم است تا جایی که میتوانید مسائل مختلفی را حل کنید. همچنین لازم است در این مرحله روی مسائل خلاقیت به خوبی تمرکز کنید تا مهارت لازم برای حل آنها را به دست آورید.