به عنوان کسی که زیاد با استرس دست و پنجه نرم کرده؛ خوب میدونم کنترل استرس و حفظ اعتماد به نفس چقدر در موفقیت در آزمون‌ها و کنکورمون تاثیرگذاره! در زمینه آموزش و کنکور کلی مطالعه و تجربه کردم، و موفق شدم تا حد خیلی خوبی این مساله رو برای خودم مدیریت کنم. طوری که این موضوع حتی از نقاط قوت من باشه. اینجا قدم به قدم همراهتون خواهم شد تا شما هم به نحو احسن از این چالش عبور کنید.
در این ویس آموزشی صفر تا صد هوش هیجانی آزمون دادن رو براتون شرح دادم. به هیچ وجه از دستش ندید. در ادامه هم مثل همیشه به صورت طبقه‌بندی شده نکات رو براتون مکتوب میکنم.
اولین و مهمترین استراتژی در حفظ روحیه
اولین و اخرین و مهمترین استراتژی نبود هیچ کار خاصیه! به همین راحتی! فقط در زمان حال بمونید و روی آزمون و کارتون تمرکز کنید. افکار با انواع و اقسام رنگ‌ها ممکنه به سراغتون بیان؛ که به بهانه‌های رنگین و ترانه‌های شیرین یه وقتی رو ازتون بگیرند. چطور افکاری مثلا؟
- برخی جذاب و وسوسه انگیز! مثل خیال اینکه چقدر دارم خوب آزمون میدم و قراره رتبه عالی کسب کنم!
- برخی سرزنشگر و ندامت‌آور! مثل اینکه چرا درس نخوندم، دارم خراب میکنم، کاشکی بیشتر میخوندم!
- برخی مبهم و نگران‌کنند! مثل اینکه حالا بعدش چی میشه! اگر نشه چی؟ جواب خانواده رو چی بدم و…
استراتژی ما برای حفظ روحیه و اعتماد به نفسمون در مقابل همه این‌ها یکسانه! اینکه در حال بمونیم و روی آزمون دادنمون تمرکز کنیم. همه افکاری که ذکر کردم در حقیقت جز عامل مزاحمی بیش نیستند. در ادامه توضیحات و نکات بیشتری رو ارائه میکنم که نهایتا همگی مویدی بر تنها استراتژی موجوده: اینکه با افکار نجنگیم و در حال بمونیم و آزمون بدیم.
پیشنهاداتی برای کاهش استرس و افزایش تمرکز
پیشنهاداتی رو ارائه میکنم که انجامشون آسون و نتیجشون معجزه‌آساست. کارهایی که خودم به شخصه انجامشون دادم و نتیجشون در افزایش تمرکز و کاهش استرس خودم سر جلسه آزمون دیدم. حتما به راه‌کارهایی که میدم فکر کنید و اگر دیدید منطقی و با شرایطتون سازگاره بهش عمل کنید. شک ندارم کلی بهتون کمک میکنه.
روتین روزانه قبل از آزمون
در مقاله جامع شیوه صحیح آزمون دادن درمورد روتین قبل از آزمون صحبت کردم. برای افزایش تمرکز و کاهش استرس سر جلسه هم یک روتین حساب شده میتونه کلی به ما کمک کنه. اولین نکته اینکه از وقت بیداری تا وقتی که آزمونتون رو شروع میکنید حق تو فکر رفتن ندارید. تماما در لحظه حال بمونید. اگر صبحتون رو با فکر و خیال شروع کنید به همین شکل هم ادامه پیدا خواهد کرد.
وقتی در لحظه حال هستید کارها رو از روی هوشیاری و عادت به نحو احسن انجام میدید. تجربه ثابت کرده توی فکر رفتن هیچ کاری رو درست نمیکنه و فقط باعث تولید افکار زاید و نتیجتا استرس میشه. در صورت امکان صبح ازمون حداقل 10 دقیقه پیاده روی آرام داشته باشید. در این حین در حال بمونید و حواس پنج گانتون رو به کار بگیرید. این کاری بود که خودم روز کنکورم انجام دادم.
نکات سر جلسه آزمون
از وقتی نشستید روی صندلی تا وقت شروع امتحان سعی کنید فکرتون رو خالی کنید. این به معنی جنگیدن با افکار نیست، بلکه یعنی اگر فکری تو سرتون اومد بهش نپردازید و بگذارید عبور کنه و بره. نیازی به فکر کردن راجع به اوضاع و وضعیتتون و نتیجه آزمون نیست. هرچی بوده تمام شده! الآن هدفمون اینه که هرچی بلدیم رو تو آزمونمون پیاده کنیم.
یادت باشه با خودت حرف نزنی. حرف زدن با خودمون یعنی تولید فکر. تولید فکر هم که میشه کاهش تمرکز و افزایش استرس! بگوبخندهای نیم ساعت قبل آزمون میتونه در کاهش استرس ما کمک به سزایی داشته باشه؛ اما پیشنهاد میکنم وقتی روی صندلی نشستید نه با خودتون و نه با کس دیگه حرف نزنید و خلاصه فکری تولید نکنید.
اینم بد نیست اشاره کنم که طراحان سوال و کنکور گاهی میخوان بنیه روحی و روانی ما رو بسنجند! مثلا ممکنه سوال‌های سخت رو توی یه صفحه و یه نقطه جمع کنند. یا اینکه یکی دو درس رو به شکل غیرمعمولی سخت بدند. نه هول شید و نه ناامید. این برای همست. آزمون رو با خیال راحت ادامه بدید و بدونید شمایی که تونستید روحیتون رو حفظ کنید و ادامه بدید قراره یه نتیجه عالی بگیرید.
خودنگاری و نوشتن
به شخصه نوشتن همیشه باعث شده ذهنم طبقه‌بندی و آروم بشه. احتمال خیلی زیاد برای شما هم همین خواهد بود. پیشنهاد میکنم شب قبل آزمونتون خودنگاری داشته باشید. اندر احوالات خودتون بگید، تلاش‌هایی که کردید و زحماتی که کشیدید، استرس‌هایی که به جون خریدید، موفقیت‌ها و شکست‌ها و تجارب قبلی‌تون، از وضعیت تسلطتون روی هر درس بنویسید، از انتظاراتتون و خلاصه هر آنچه دوست دارید، هیچ محدودیتی نداریم. با انجام اینکار به سادگی متوجه میشید که چقدر فکر و خیال‌های بیهوده در سرتون کاهش پیدا کرده.
اشتباهات رایج دانش‌آموزان هنگام آزمون دادن
یکسری خطاها و اشتباهات هست که حسابی بهمون استرس میده و اعتماد به نفسمون رو کم میکنه! این موارد رو به تجربه شناسایی کردم و یکی یکی قراره باهم راجع بهشون صحبت کنیم.
- استرس زمان داشتن و عجله کردن! عجله کردن برعکس زمانتون رو میکشه و تمرکزتون رو کم میکنه و کلی استرس بیخودی بهت وارد میکنه! یک بار دست از عجله و استرس زمان بردارید و ببینید چقدر اوضاع متفاوت خواهد شد!
- فکر کردن به بعد آزمون و نتیجه کارتون! به هیچ وجه ذره‌ای به این‌ها فکر نکنید. حالا چه افکار مثبت باشه چه منفی. هر دو تمرکزتون رو کاهش و بی‌دقتیتون رو افزایش میده.
- به هیچ وجه عملکردتون رو نقد نکنید و خودتون رو سرزنش نکنید. بعضی‌ها سر جلسه شروع میکنند حتی به خودشون فحش میدن که چرا اوضاع خوب پیش نمیره یا نمیتونند سوالی رو حل کنند. با اینکار دارند گردن اعتماد به نفس خودشون رو میبرند. همچین کاری نتیجه‌ای جز آسیب به خودتون و نتیجه آزمون نداره! با خودتون در صلح باشید و قدر خودتون و زحماتی که کشیدید رو بدونید.
- بعضی ممکنه این وسواس رو داشته باشند که سر جلسه همش اوضاع رو چک کنند؛ مثلا صحت نقطه‌هایی که در پاسخبرگ پر کردند رو مدام چک کنند. بهم اعتماد کنید، این حس‌ها همیشه دروغی‌اند. تا زمانی که بهشون توجه نکنید مانعی نیستند.
نهایتا هم بهتون نصحیت و وصیت میکنم که تا آخرین لحظه بجنگید! فکر نکنید کار تموم شدست. چه خوب و چه بد. حتی ده دقیقه آخر آزمون هم میتونه تفاوت خیلی شگرفی ایجاد کنه! کار شما وقتی تمام شده که پاسخبرگ رو به مراقب تحویل دادید. تا قبل از اون حق ناامید شدن و دست کشیدن یا از اونور سرمست و مغرور شدن رو ندارید! تا آخرین لحظه تمرکز کنید و بجنگید.
نکات نهایی و حرف آخر
بدونید همیشه بدتر شما هم هست. اگر چیزی واسه شما سخته واسه بقیه فاجعست. اینکه بدونیم افرادی دارند تو شرایطی خیلی سخت‌تر از ما ادامه میدن باعث میشه غرغر رو کنار بگذاریم و رو هدفمون تمرکز کنیم. بعد از اینکه آزمون رو هم دادید وقت استراحت و ریلکس کردن. در مقاله جمعه آزمون رو چطور بگذرونیم یکسری پیشنهادات براتون دارم.
خلاصه که خودتون کم نگیرید! یادتون باشه لیاقت بهترین‌ها رو دارید و تلاش‌های امروزتون به زودی زود ثمر خواهد داد. ازتون ممنونم که یک بار دیگه با یک مقاله از مجموعه مقالات حرفه‌ای‌یا همراهمون بودید. اگر هنوز سوالی تو ذهنتون که جواب داده نشده ما اینجا هستیم تا به کامنت‌هاتون پاسخ بدیم. ممنون میشیم اگر که وقت بگذارید و بهمون بازخورد بدید. بازم ممنونم، بهترین‌ها رو براتون میخوام.
